Chắn là trò chơi dân gian được yêu thích, không dùng bài tây như các bài khác. Bài chỉ có chữ và hình ảnh, đơn giản, dễ chơi nhưng nếu không biết cách đánh chắn thì nhìn cũng không hiểu gì. Vì thế, bài viết hôm nay Aw8 giới thiệu đến các bạn thuật ngữ và luật chơi chắn.
Giới thiệu bài chắn
Bài chắn được tạo ra dựa trên bài tổ tôm, có 2 phiên bản: 4 người chơi gọi là chắn bí tứ và 5 người chơi gọi là chắn bí ngũ. Thông dụng hơn cả là chắn bí tứ. Bộ bài có cốt yếu 25 cây, mỗi cây có 4 lá giống hệt nhau, tổng cộng có 100 lá bài. Bạn sẽ phải phân biệt các lá bài bằng chữ và hình ảnh.

Bộ bài chắn
Một số thuật ngữ
– Chắn là 2 quân bài có cùng số và chất
– Cạ là 2 quân có cùng số nhưng khác chất
– Ba đầu là 3 quân cùng số nhưng khác chất
– Què là các quân bài lẻ
– Chì ưu tiên bốc bài và có quyền quyết định ăn hay nhường
– Ăn là cây bài đang có hợp với cây bài dưới chiếu thành Chắn hay Cạ thì được ăn
– Ù là mục tiêu của ván chơi
– Ù đè là 2 người chơi chờ Ù 1 quân. Ưu tiên ai ở gần vị trí cửa bài bốc lên.
Luật chơi đánh chắn
Cách chia đánh chắn
Chia thành 5 phần, có dư 5 quân. Lấy 5 quân lẻ gộp vào phần bài ngẫu nhiên để làm nọc. Rút 1 quân trong nọc bất kỳ, lật ngửa và để vào 1 phần bài bất kỳ để làm bài cái, quân cái là quân lật ngửa.
Bốc cái để xác định ai đánh đầu tiên và được phần bài nào. Tính dựa trên chi là 1, nhị là 2, tam là 3,.. Người bốc cái là 1, đếm ngược chiều kim đồng hồ đến số trên quân cái thì dừng. Người có số quân cái được đánh đầu và được phần bài cái.
Xếp bài chắn thành các tổ hợp như : Chắn, cạ, ba đầu, què.
Hướng dẫn cách đánh chắn
Khi đánh chắn thực hiện các thao tác như:
– Đánh 1 quân trong bài, ngửa xuống chiếu theo chiều ngược kim đồng hồ
– Bốc Nọc: Bốc trong nọc 1 lá, đặt ngửa ở cửa chì
– Ăn: Con bài trên tay và con bài dưới chiếu hợp thành Chắn hoặc Cạ
– Chíu là giữ 3 quân giống nhau mà dưới chiếu xuất hiện 1 quân như thế, được phép ăn mà quân đó nằm ở cửa khác hay người khác đánh ra
– Trả cửa: Sau khi chíu, đánh 1 quân thế vào chỗ vừa Chíu
– Chắn: 1 chíu bằng 2 chắn
– Ù là khi 19 quân mình đang có hợp với 1 quân vừa bốc được thành 10 bộ, có ít nhất 6 Chắn trong đó.

Cách đánh chắn như thế nào?
Luật chơi chắn
Khi chơi không được vi phạm những điều sau:
– Bỏ ăn chắn rồi lại đòi ăn chắn
– Bỏ ăn chắn sau đó lại ăn cạ cùng hàng
– Xé cạ ăn cạ cùng hàng
– Đánh chắn lại ăn chắn
– Đánh 1 cạ trước đó, rồi lại ăn cạ khác
– Treo tranh trái vỉ
– Ăn cạ đổi chờ
– Lỗi trùng ăn trùng
– Bỏ ù
Xem thêm:
Kèo Bắt tỉ số ăn bao nhiêu ? Chia sẻ cách bắt kèo tỉ số chuẩn
Chia sẻ cách tính xiên bóng đá siêu chuẩn không phải ai cũng biết
Hướng dẫn cách chơi bài tứ sắc toàn tập từ A – Z cho người mới
Cước và Xướng
Cước
– Xuông: ù xuông không có gì đặc biệt
– Thông: Ván trước ù, ván này lại ù
– Chì: Ù tại cửa của mình
– Phá thiên: Lên bài không chắn
– Thiên Ù: Lên bài tròn ù
– Địa Ù: Mở nọc cây đầu tiên ù
– Chíu Ù: Bài chờ ù mà có 3 cây chíu mà hợp với cây người chơi khác đánh ra hoặc bốc được
– Ăn bòn là ăn 2 chắn cùng hình, ; 2 ăn bòn là ăn 2×2 chắn cùng hình
– Ù bòn: Chắn thứ 2 cùng hình là chắn ù
– Thiên khai: Trên tay có 4 con giống nhau
– Thập thành: 10 chắn tròn
– Bạch định: Bài ù đen 1 màu
– Tám đỏ: bài ù chỉ có 8 cây đỏ
– Lèo: Cửu vạn – bát sách – chi chi
– Tôm: Tam vạn – tam sách – thất văn
– Bạch thủ: Tròn chắn thứ 6 (chắn ù) và 4 cạ
– Bạch thủ chi: Tròn chắn thứ 6 (chắn ù là chắn chi) và 4 cạ
– Kính tứ chi: Bài ù có 4 chi chi còn lại đen
– Hoa rơi cửa phật: Nhị vạn mở cửa chì theo cách bạch thủ
– Đồng tử hái hoa (ít chơi)
– Cá lội sân đình (ít chơi)
– Cá nhảy đầu thuyền (ít chơi)
– Ngư ông bắt cá (ít chơi)
– Nhà lầu xe hơi hoa rơi cửa phật (ít chơi)
Xướng
Khi ù, đọc đủ, đúng tên các Cước mình có
Xướng cần theo 1 thứ tự nhất định:
– Thông – chì thì hô trước
– Ù theo “kiểu gì” cũng chỉ hô 1 từ ù
– Ù có cước hô sau cùng (lèo, tôm, ăn bòn)

Cước và xướng trong đánh chắn
Tính điểm đánh chắn
Tổng điểm tính như sau:
– Ù thông được 3 điểm 1 dịch
– Ù chì được 3 điểm 1 dịch
– Thiên ù 3 điểm 1 dịch
– Tôm: 4 điểm 1 dịch
– Lèo: 5 điểm 2 dịch
– Bạch thủ: 4 điểm 1 dịch
– Bạch thủ ù chi: 6 điểm 3 dịch
– Thiên khai: 5 điểm 2 dịch
– Chíu: 5 điểm 2 dịch
– Bòn: 5 điểm 2 dịch
– Bạch định: 7 điểm 4 dịch
– Tám đỏ: 8 điểm 5 dịch
– Kính tứ chi: 12 điểm 9 dịch
– Thập thành: 12 điểm 9 dịch
Cách tính Gà
Gà được tính 5 điểm cộng dồn vào cước sắc.
Bài được tính gà:
– Ù bòn bạch thủ
– Thập thành
– Bạch định
– Tám đỏ
– Bạch thủ chi
– Chì bạch thủ
– Chì bạch thủ chi
– Đồng tử hái hoa
– Phá thiên

Cách tính điểm trong bài chắn như thế nào?
Báo, ăn tiền
Nắm rõ các luật để không bị làng phạt oan nhé:
Nghỉ ăn tiền: Treo tranh trái vỉ
Ù láo, ù báo thì đền theo cách xướng ù
Báo: Khi người đánh phạm các luật chơi
Xướng sai phải đền, xướng thiếu chỉ được ăn tiền cước mình xướng
Cách chơi chắn giỏi
Bí quyết để đánh chắn luôn thắng của các cao thủ dựa trên kinh nghiệm, mẹo và một số nghệ thuật như:
– Thư giãn tâm lý, đầu óc tập trung cao vào bán vài
– Không sợ thua, có những ván bạn sẽ đen liên tục đấy, hãy thoải mái đón nhận, rồi đến lúc hào quang thôi
– Nhìn nhận bài của mình ngay từ đầu để xác định đường đi nước bước hợp lý
– Nhớ bài, nắm rõ luật chơi
– Để dành các lá chíu, nó có thể ăn hoặc ù.
– Lựa chọn thời điểm thích hợp dồn ép đối thủ
– Chú ý các thẻ bài đặc biệt để thuận tiện phối hợp, ù hoặc giấu bài trước đối thủ.
– Biết cách Gò bài để cho bài ù to nhất, xé bài, câu kéo và đì.
Trên đây là cách đánh chắn cơ bản, tuy nhiên để phù hợp với từng vùng miền, bạn nên tham khảo ý kiến những người chơi khác. Hãy trải nghiệm trực tiếp để cảm nhận hết sự thú vị của trò chơi này.